Gözlemlerim sonucunda yazacaklarım sizlere bilgi kaynağı olacaktır. Ayrıca belki anlayamadığınız konuları bu yazdığım bilgiler sonucunda daha rahat kavramanızı sağlayacaktır. Beta balıklarının birçok cinsi olduğuna eminim, hatta bazı duyumlardan ve bazı akvaryumla ilgili sitelerde de bulunan yazıları gördüğümde bu cins çokluğu bana aha fazla inandırıcı geldi. Ülkemizde en bilinen cins Betalar sırasıyla: 1- Betta Splendes 2- Betta Dimidiata 3- Betta Rutilans Bu üç cinsten de ülkemizde en sık bulunanı ise Betta Splendes tir. Ayrıca bazı yerlerde Beta balıkları “siyam ya da dövüşçü balığı” olarak ta adlandırılabilir. Güney Asya’da Beta balıkları çok değerli olup, bu balıklar için “Beta Dövüş Turnuvaları” bile yapılmaktadır. Bizim ülkemizde nasıl horoz dövüşü varsa Beta balıklarının dövüş mekanı ağırlıklı olarak ta Güney Asya’dır. Beta balıklarının toplandığı yerler ise pirinç tarlalarıdır. Aslında bu balıklar derin olmayan ve hareketsiz, durgun sularda yaşamaktadırlar. Ayrıca bu suların bir bölümü pirinç tarlalarından da geçmektedir ve yavru Betalar veya yumurtalar bu pirinç tarlalarına girmekte; sonuç olarak ta oradan büyüyüp gelişmektedir. Beta balıkları labirentli balıklardır. Labirent denilen bir organ sonucu; oksijeni çok düşük sularda bile hayatta kalmalarını sağlayan bir organdır. Bu organ sayesinde aynı insanlar gibi doğrudan havadan da oksijen alabilirler. Ürerken de köpük yuva tekniğini kullanırlar. Bakımı Beta balıklarının bakımı aslında çok kolay ama bazı kişiler bu olayı çok büyütmektedirler. Beta balıkları kesinlikle fanusta, kavanozda ya da bardakta beslenmez. Çünkü bu balıklar ne kadar geniş alan olursa o kadar dirençli ve güzel görünüm kazanırlar. Beta balıkları için en küçük ideal akvaryum boyutu yükseklik:30cm * genişlik:30cm ebatlarında olmalıdır. İsterseniz bu ebatları kendinizce büyütebilirsiniz. Akvaryumun içini donatmak içinse bol bitkili olması tercih edilir ama kesinlikle koyulan bitkiler balığın yüzüşünü etkilememelidir. Suyun üstünde duran köksüz su bitkileri ve akvaryumun dibinde çim gibi duran bitkiler bu iş için çok idealdir. Ayrıca Beta akvaryumunda bulunan bitkiler, akvaryum suyunun kirlenmesini geciktirir ve balığa oksijen katkısı sağlar. Beta akvaryumunun ısısı en az 23°C - 24°C olmalıdır. Mayıs ayından sonra ise ısıtıcınızı kapatıp tekrar Eylül ayının ikinci haftasında tekrar kullanabilirsiniz. ısıtıcınızın 26°C -28°C derecede olması Beta balığınızı kesinlikle öldürmez ama çabuk yaşlandırmaya sebep verir. Böylece balığınızın ömrü kısalır. Yemleme konusunda ise tavsiyem, canlı yem ya da kaliteli yemlerdir. Canlı yem kullanmanız ilk tavsiyemdir. Eğer sivri sinek ve karınca rahatlıkla bulabilirseniz Beta balığınıza verin, severek tüketirler. Akvaryumunuzda kesinlikle filtre kullanmayın. Beta balıkları hareketli suyu sevmedikleri için, filtreli bir akvaryumda kolayca stres altına girebilir ve ölümle sonuçlanabilir. Beta balıkları akvaryum aksesuarlarının içine girip orada kalmayı çok hoşlanırlar. eğer akvaryumunuza mağara veya onların saklanabileceği ufak bir yer yaparsanız çok daha iyi olacaktır. Bazı zamanlar her şeyden uzaklaşıp, kendini stresten uzak tutmak isteyecektir ve akvaryumunuzda bulunan mağara ve oyuklar onlar için bir nevi ilaç olacaktır. Beta balıklarını başka balıkla beslemeyin. Dişi betalar barışçıldır ancak erkekleri ise çok hırçındır. Suyun değişimi ise her ay değiştirmek şart değildir. 2 – 3 ay gibi uzun bir süreden sonra su değişimi yapabilirsiz ancak suyu tamamen değiştirmeyip sadece belli bir ( %20) miktar değiştirmeniz tavsiye edilir. Üretimi Sağlık dişi ve erkek beta alıp bunları aynı akvaryum içersine koyup, akvaryumun ortasını şeffaf renkte bir cam ile bölünüz. Plastik cam koymayın. Çünkü plastik su içinde bulanık gözüküyor ve balıklar birbirlerini fark edemiyor. Ayrıca dişi için ayrı bir akvaryum daha hazırlayın. Doğumdan sonra dişiyi hazırladığınız akvaryuma koymanız gerekmektedir. Üretim için kullanacağınız Betanızı üretimden en az 2 hafta önce kaliteli ya da canlı yemlerle beslemeniz önerilir. Çünkü yavru doğumu kaliteli ve dirençli olmaktadır. Ayrıca balık doğumdan sonra çabuk direnç kaybına uğramaz. Dişi ve erkek Betalar pastelimsi renklerde olmalıdır. Böylece daha güzel görünümlü yavrular elde edersiniz. Akvaryumu ikiye böldüğünüzden itibaren dişi ve erkek Betalar birbirlerini görürler. Bunun sonucunda birbirlerine kur yapmaya başlarlar. Zaten ikisi de tam üreme safhasına geldiği zaman erkek Beta suyun üstüne köpük yuva çalışmasına başlar. Bu köpük yuva benim gözlemlerim sonucunda 1 – 1,5 cm arasında olmaktadır. Suyun yüzeyi adeta minik baloncuklarla dolmaktadır ve çok hoş bir görüntüsü de vardır. Erkek Beta suyun yüzeyini tamamen köpük yuva ile bitirdiği zaman akvaryumu böldüğünüz canım yanına gelir ve hareket etmeden dişiyi izler. Tabi ki bu olaylar 1 hafta içersinde olmaktadır. Erkek Betaların bazıları 1 gün de köpük yuvayı bitirirken bazıları ise 3-4 gün arasında köpük yuvalarını bitirirler. 1 haftadan sonra dişi ve erkek betalar genellikle çiftleşme isteğinde bulunurlar. Zaten hareketlerinden belli de olmaktadır. Bu durumda dikkat edilmesi gereken en büyük olay, kesinlikle köpük yuvayı bozmadan ortadaki bölme camı kaldırmaktır. Eğer köpük yuvayı bozarsanız erkek Beta bir anlık olayla dişiyi hemen öldürür. Çünkü erkek Betanın o an için üreme konsantrasyonu kaybolmaktadır. Orta bölme camını kaldırdığınız zaman erkek Beta hemen dişinin yanına gidip, dişiyi belinden kavrayıp yılan gibi sarmaktadır. Bu sarma sonucunda dişiden yumurtalar dökülmektedir. Eğer balık ilk defa yumurtluyorsa 25 veya daha az sayıda yumurta dökebilir. Ancak her doğumdan sonra bu yumurta sayıları fazlalaşır. Dişi betanın yumurta dökme işi bittikten sonra dişiyi daha önce hazırladığınız temiz bir akvaryuma alınız ve dişiye canlı yem, kaliteli yemler gibi çeşitli yemlerle tekrar eskisi gibi güç kazanmasını sağlayın. Çünkü doğumdan sonra dirençsiz kalma sorunları ortaya çıkıyor. Bu olay gayet normal bir şeydir. Erkek beta dipteki yumurtaları ağzı ile toplayıp, daha önce kurduğu köpük yuvaların içine teker teker koyar. Kesinlikle yavrularını yemez. Bu olay iç güdüsü tarafından gerçekleştirmektedir. Erkek Beta yavrularıyla birlikte ilk 3-4 gün kalabilir ama daha sonra erkek Betayı da yavruların yanından ayırmanız gerekmektedir. Belli bir zamandan sonra erkek Beta da yavrularına saldırıp onları yiyecektir. Yavruları ilk 1-2 hafta yumurta sarısı ile besleyebilirsiniz. Ancak çok fazla vermeyin. balıkların durumuna göre hesaplayarak verin( sayısı ve boyutunu hesaplayarak). Daha sonra akvaryumculardan rahatlıkla bulabileceğiniz toz yavru yemi ve beta yavrularının bakımı için özel yemlerden alınız. Kaliteli- sağlam bir marka olmasına dikkat ediniz. Suyun çok çabuk kirlenmemesine özen gösterin. Kesinlikle filtre kullanmayın. Eğer yavrular kış mevsiminde üredilerse ısıtıcı kullanın. Eğer yazın üredilerse( haziran-temmuz-ağustos) ısıtıcıyı sabit 18 dereceye ayarlamanız yeterli olcaktır. Yavrular doğru şekilde bakldıkları takdirde bir ay gibi kısa sürede rengarenk görünüm kazanacaklardır. Ancak ileriki zamanlarda gelişimlerinden itibaren tekrar renk değişimine uğrayacaklar ve artık gerçek renk görünümlerini kazanacaklardır. Yavru akvaryumlarında en önemli husus bol bitkili olmasına dikkat edin. Çünkü hem oksijen sağlar, hem yavruların saklanma gereksinimlerini karşılar ve hem de suyu temiz tutup çabuk kirlenmesini önler.  HayvanBakimi.Tr.Gg