Sıkça Yaşanan Hastalıklar, Hastalıklara Neden Olan Unsurlar, Karantina Prosedürü Ve Çiftlerin Sterilizasyonu Diskus akvaryumlarında akvaristin en fazla zorlandığı kısım Diskusun sağlıklı ve huzurlu yaşatılmasıdır. Hastalıkların birçok nedeni olabilir. İlk bakışta hasta olan balığın şu ya da bu sebepten dolayı hastalandığını rahatlıkla söyleyemeyiz, fakat balığın bazı davranışları, beslenme şartları, su kalitesi bilindiği sürece bazı sonuçları ortaya çıkartabiliriz. Genelde birçok hastalıkta iç ve dış parazitlerin etkisi büyüktür. Dış parazitler iç parazitlere oranla daha hızlı yayılımcı ve daha çabuk ölümcül olur. Balıklar genelde birçok hastalığı bünyesinde bulundurur fakat gerekli ortam (olumsuz su şartları) oluşmadığından faaliyete geçemezler. Hastalığa yakalanmış bir balık genel belirti olarak gözlerinin dışa fırlaması, vücudunda oluşan yaralar, kararma, mukoza salgılama, objelere sürtünme, tankın içersinde huzursuzluğu, denge kaybı, bir köşeye çekilmesi, sindirimde çöküntü, yemden kesilme ile kendisini belli eder. Bakteriyel hastalıklar Bakteriyel enfeksiyonların başında Diskusu en fazla etkileyen "pseudomona ve Aeromonas" gurubu bakterileri gelmektedir. Bu tip enfeksiyonlar hızlı yayılım gösterdiği için hızlı ölümlere neden olabilir. Enfeksiyonlarda belirti olarak gözle kafa çıkıntısı arasında ve yüzgeçlere doğru hafif pembeleşme görülebilir. Bu pembeleşme genelde mavi tonlardaki balıklarda daha açık ve seçik bir hal alır. Renkte kararma, yüzgeçlerde parçalanma, solunumun hızlanması başlıca belirtileridir. Balık hastalığı şiddetli geçirdiği dönemde ciddi mukoza tabakası atarak, hızlı solunum yaparak, kararmış bir halde kendisini akvaryumun bir köşesinde konumlandırmaya çalışır. Bazı hallerde yan dönmeler ve denge kayıpları yaşanabilir. Denge kayıpları balığın ölüme bir adım daha yaklaştığının göstergesidir. Tedavisinde gram negatif, gram pozitif bakterilerini elimine edebilen geniş spektrumlu antibiyotikler kullanılabilir. Örneğin tetracicilin, nitrufuran içerikli antibiyotikler çoğu zaman işe yaramaktadır. Diskus balığı bu ağır hastalık döneminde kafa kısmında bulunan kıkırdaksı dokuyu çok çabuk bir şekilde kullanır. Hastalık şiddetine bağlı olarak kafa kısmındaki çöküntü bir hafta içerisinde belirebilir. Ölen balıklara bakıldığında ciddi derecede kafada çöküntüler ve vücutta şişmelere rastlanabilir. Bakteriyel enfeksiyonlarda ph değerini düşük tutmak bakteri gelişimini yavaşlatmak için çok önemlidir. Uygun ph değeri 5.5-6.0 aralığıdır. Bazı üreticiler bu tip enfeksiyonlara mahal vermemek için ph değerlerini düşük değerlerde tutarlar. Hatta Jack Wattley ilaç kullanmadan direk ph düşüşleri yaparak balıklarını tedavi etmektedir. Bu yöntem antibiyotik kullanımının yaratacağı dezavantajları engeller. Mantar Genelde bu tip enfeksiyonlarda ozmotik şoklara, ani sıcaklık ve ph değişimlerine bağlı olarak gelişme gösterebilir. Bazı durumlarda kepçeyle yakalarken oluşan yaralanmalardan sonrada görülmektedir. Bu tip sporlar akvaryum ortamında mevcuttur ve balığın mukoza tabakasının zarar görmesinde hemen faaliyete geçer. Balığın üzerinde ağız ve yüzgeçlerinde beyaz pamuğumsu bir görüntü oluşturur. Bu yüzden Columnaris ile karıştırılabilir. Bazı türleri buharlaşma yoluyla ortamdaki diğer akvaryumlara yayılabilir. Tedavisinde Acriflavin ya da potasyum permanganat kullanılmalı. Permasol (potasyum permanganat)kısa süreli banyolar için idealdir. Columnaris Yukarıda da belirttiğim gibi bu hastalık mantar enfeksiyonlarıyla karıştırılmaktadır. Genelde belirtileri aynıdır. Ağız, kuyruk ve yüzgeçlerde beyaz pamuğumsu bir görüntü oluşur. Balık akvaryumda hafif denge kayıpları gösterebilir. Genelde tabanda ya da yüzeyde asılı vaziyette durur. Tedavisi geciktirilmeden yapılmalıdır. Balık karantinaya alınır ve ph değeri düşürülür. Çünkü Columnaris alkali sularda yaşar ve gelişim gösterir. Daha sonra balık ıslak bir havlunun üzerine yatırılarak eczaneden alacağımız rivanol ile beyaz pamuğumsu ve dokuların parçalanmış kısımlarına sürülür. Balığın gözüne kesinlikle gelmemelidir. Daha sonra sabah ve akşam olmak üzere kısa süreli potasyum permanganat banyosu yaptırılır. Beyaz benek (Ichthyopthirius) Beyaz benek Diskuslarda sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu hastalık balık üzerinde gözle rahatça görülebilir. İsminden de anlaşılacağı gibi deri üzerinde beyaz irili ufaklı benekler oluşur. Parazit belli bir olgunlaşma devresinden sonra balıktan ayrılır ve yere düşer. Uygun gelişim süresi geçtikten sonra ısıya bağlı olarak suda patlar ve yüzlerce hatta binlerce birey uygun yüzey bularak balık üzerine yerleşmeye çalışır. Genelde Diskus akvaryumlarında su sıcaklığı yüksek olduğundan daha hızlı gelişim gösterir. Balık belirti olarak kendisini objelere sürtmeye çalışır. Tedavisine gelince akvaryum ortamına her 10 litreye 1 çay kaşığı tuz uygulanır ve balıklar kısa süreli potasyum permanganat banyosu yaptırılır. Oodinium Genelde sıkça deniz canlılarında görünen bu hastalık Diskuslarda da rastlanmaktadır. Yavru Diskuslarda ciddi ölümlere sebebiyet verir. Balık vücudunda una bulanmış gibi sarımsı ve gri renkte bir görüntü yaratır. Sağa sola sürtünerek rahatsızlığını belli eder. İlk belirtileri olan sık nefes almayı fark etmeseniz bile sarı toz bölgeleri gördüğünüzde bu hastalıktan şüphelenebilirsiniz. İlaçtan önce akvaryumu her türlü ışıktan uzak tutun. Oodinium parazitleri fotosentez yaparak beslendiğinden ilk olarak tankın etrafını koyu renkli bir kağıt ile kaplayarak ışığı kesin. Işık almayan bir köşeye balıkların durumunu izleme imkanı verecek bir pencere açın. Piyasada oodiniumu tedavi ettiğini belirten ilaçlar vardır. Asla deniz canlıları için hazırlanmış oodinium ilaçlarını satın almayın, çünkü tuzlu sulardaki oodinium (Amyloodinium ocellatum) bakır bazlı ilaçlar ile yok ediliyor ve bakır tatlı su balıkları için yüksek oranda zehirli bir madde. Piyasada satılan oodinium ilaçlarının özellikle formalin-malachite yeşili bir karışımdan oluştuğunu kontrol edin. Bulamıyorsanız kendiniz ayrı ayrı alacağınız formalin ile malachite yeşilini karıştırın. Yumuşak sularda 10 litreye 1 mg, sert sularda 10 litreye 2 mg seklinde en az 5 gün kullanın. İlk günlerde iyileşme belirtisi görseniz bile ilacı kesmeyin. Tüm hastalıklarda olduğu gibi filtre süngerini ve aktif karbonu çıkarın tedavi boyunca. Formalin kullanırken sularınızın çok temiz olduğuna dikkat edin. Ayrıca tedavi boyunca ilaç kullanımından önce her gün en az %20 su değiştirin, çünkü oodinium nitrit-nitratların varlığında ilerleme eğilimi gösterebiliyor. Tam iyileşme gördüğünüzde tedaviyi kesin, 1 hafta sonra tekrar 3 günlük bir tedavi uygulayın. Solungaç parazitleri Solungaç parazitleri özellikle yavru Diskuslar için çok tehlikelidir. Genelde üretime alınan çiftlerin bu tip parazitleri için önceden tedavi edilmelidir. Çünkü birçok anaç balık bu tip parazitleri taşımasına karşın bağışıklık kazanmıştır. Yavru Diskuslar bu durumdan hemen etkilenir ve hızlı ölümler gözlenebilir. Belirti olarak gerek yetişkin ve gerek yavru balıklarda solungaçlarda hızlı açılıp kapanma(zor solunum),tankın içersinde sinirli dolaşım, solungaç kapaklarının biri çalışırken diğerinin kapalı kalması, objelere sürtünme, ara sıra renk koyulaştırarak bu durumu belli etmeye çalışır. Normalde yetişkin bir Diskusun solungaç kapakları dakikada 60–70 kez açılıp kapanması normaldir. Yavru Diskuslarda bu sayı artabilir. Bazı durumlarda yemlemeye bağlı olarak sindirimin sıkıştırmasıyla solunumda hızlanmalar tespit edilebilir. Bu durum solungaç parazitleriyle karıştırılmamalıdır. Solungaç parazitlerinden kurtulmak için tankta tuz kullanmıyorsanız en az 3 hafta boyunca tuz kullanın, 19 litreye bir çorba kaşığı tuz ölçüsünde. Ardından %50 oranında özellikle tabandan su çekin, filtrenin süngerlerini temizleyin, kumları tuz ile yıkayıp iyice durulayın ve tank camının iç kısmını bez ile silin ve oksijeni arttırın. Bunlar parazit popülasyonunu büyük oranda azaltacaktır. Ardından ilaç tedavisine geçin. Piyasadan bulabilirseniz çinkosu olmayan bir formalin-malachite yeşili solüsyon alın. Bulamıyorsanız, çinko içermeyen formalin alın ve her 4 litreye 10–15 damla damlatın. Hassas balıklar için 10, diğerleri için 15 damla kullanın. Formalini en fazla 30 dakika çok iyi havalandıracağınız tankta bırakın, ardından %70 oranında su değiştirin. Tanktaki balıkların birkaç saat rahatlamasını bekleyin ve ilk 2 gün 10 litreye 2 damla malachite yeşili damlatın. Üçüncü gün 10 litreye 1 damla malachite yeşili damlatın ve gene %50 oranında su değiştirin. Beş gün bekleyin ve malachite yeşilini aynı oranlarla uygulayın tekrardan. Bunun nedeni 5 güne kadar kuluçkaya yatmış olan yumurtalar varsa çıktıklarında tekrar çoğalabilirler. Hiçbir ilaç yumurta evresinde olan bir parazite etki etmez. Eğer yavrularınızın parazitlerden etkilendiğinden şüpheleniyorsanız onları 4 litreye 3 damla formalin veya malachite yeşili damlatılmış temiz su dolu bir kapta 10 dakika bekletin. Süre 10 dakikayı geçmesin. Banyodan sonra tamamı temiz su dolu bir tanka alın, yavruların çoğu kurtulacaktır. Hexamita Hexamita (Hexamita Octemitus Spironucleus)kafa kısmında deliklere neden olur. Çoğu kaynakta bu hastalığın bir sindirim hastalığı olduğundan bahsedilmektedir. Bu tip hastalıkları genelde şiddetli hastalık geçiren ya da yetersiz beslenmeye bağlı olarak zaman içersinde oluşan kafadaki çöküntü neden olur. Balık tüm ihtiyacını buradaki dokudan temiz etmiştir ve fırsatçı hexamitanın saldırısına maruz kalır. Kafa kısmında kıkırdaksı kısımlarda delikler oyuklar oluşmaya başlar. İlerleyen safhalarında gözlerinin üzerine bir sıvı süzülür. Kafa kısmındaki bazı ufak delikler bu durumla karıştırılmamalıdır. Bu delikler yaş göstergesi de olabilir. Hastalığı ağır geçiren balıklarda tedavi süresi uzatılmalı ve asıl tedaviden ziyade vitamin ve mineralce zengin içerikli besinlerle beslenerek kafa kısmındaki kıkırdaksı dokunun yeniden oluşturulmasına yardımcı olunmalıdır. İlaç tedavisi olarak 50 litre suya eczaneden alacağımız Flagly isimli ilaçtan bir tablet (500mg) kullanarak tedaviye başlanır. Sıcaklık 31–32 ºC’ye çıkartılır. Balık tedaviye cevap verene dek sürdürülür. Yem yemeye başlamasıyla yemlerine vitamin ve mineral içerikli ilaçlar damlatarak kafa kısmındaki oluşan çöküntü giderilmeye çalışılır. Bu tip balıklar sıkı bir denetim içerisinde olmalıdır. Çünkü Diskusların sindirimleri çok zayıftır. Her an durum eskisine dönebilir. Yemlerine eser miktarda flagly ilave edilerek tedavi sürdürülmelidir. Kısacası bu hastalıkta Diskusun uzun bir tedavi süreci beklemektedir. Hastalıklara Neden Olan Unsurlar Balık Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar Yeni alınan balıklarda sağlık koşullarına birkaç detaya bakarak anlayabiliriz. Sağlıklı ve büyümeye aday bir Diskus form ve görüntü olarak düzgün olmasına özen gösterilmelidir. Sağlıklı balık yeme olan ilgisinden, renginden, parlak görüntüsünden anlaşılır. Aynı dönem yetiştirilmiş kardeşler renginden ve vücut yapılarından anlaşılabilir. Gerek yavru gerekse yetişkin balıklarda yuvarlak oluşuna özen gösterilmelidir. İleride üretim amaçlanıyorsa kardeş balıkların eş tutmaması açısından farklı türler karışık beslenebilir. Yeni Getirilen Balıklar, Karantina Uygulamasının Yapılmaması Öncelikle bir Diskus severin karantina akvaryumu bulundurması gelecekte yaşayabileceği hastalık sorunlarına karşı çok önemlidir. Kurulumu uzun süre olmuş ve oturmuş bir sisteme dışarıdan balık eklemeden önce bu balıkları muhakkak karantina akvaryumunda en az 4 en fazla 6 hafta kadar tutulması gerekmektedir. Bu birçok akvarist tarafından genelde yapılması zor ve gereksiz gibi görünse de gelecekte sorun yaşamamak ve belli bir prensipte, sağlıklı balıklar yaşatmak adına en önemlisi, sağlıklı bir ekosistem adına çok önemlidir. Çünkü akvaryumda sadece Diskusları değil Diskuslara tank arkadaşlığı yapan diğer canlıları da düşünmemiz gerekmektedir. Hastalık yaşanmadan tedbirimizi ve önlemimizi almak bizim elimizdedir. Yeni gelen balıklarda karantina uygulaması sırasında sırayla iç ve dış parazitlerin tedavisi yapılmalıdır. İç parazitler için eczaneden alacağımız Flagly den 50 litreye bir tablet(500mg) atarak bir hafta kadar iç parazit tedavisi yapabiliriz. Dış parazitler içinse formalin ya da melachit yeşili banyosu yaptırılabilir. Karantinada bu kadar uzun süreli yapılan tedavilerden balık olumsuz yönde etkilenebilir ve strese girebilir. Bu yüzden karantina akvaryumunda normal ortamı aratmayacak plastik bitkiler ve arkasına saklanabilecekleri seramik huniler kullanılabilir. Kütük koyarak düşük filtrasyon gücüne sahip karantina akvaryumlarının mevcut su yapısı bozulmamalıdır. Karantina tankımız minimum 50 litre ve hava hortumuyla çalışan sünger filtreye bağlanarak filtre edilebilir. Antibiyotik uygulamalarında doz aşımlarından korkulmamalı, ilaç oranları, su değişim oranları, eksiksiz ve tam olarak yapılmalıdır. Bu uygulamalar tam anlamıyla yapılmadığı takdirde başarı oranı düşük olacaktır. Düzensiz Su Değişimleri, Yüksek Değerlerdeki Nitrit, Nitrat Değerleri Akvaryumlarımızda belli bir su değişim programı çizerek düzenli su değişimleri yapılmalıdır. Bu sağlıklı bir akvaryum ortamı adına çok önemlidir. Yüksek değerlerdeki nitrit ve nitrat Diskusların bağışıklık sistemine zarar vererek birçok hastalığa açık duruma gelmesine neden olur. Bu değerler belli aralıklarla test kitleriyle kontrol edilmelidir. Su Değişimlerinde, Suyun Akvaryum Suyuyla Sıcaklık, pH, Gh, Kh Değeri Bakımından Ayarlanamaması Su değişimleri yaparken de su değerlerimizin akvaryum suyumuza olabildiğince yaklaştırarak yaşanabilecek sorunları kısıtlamış olabiliriz. Ph değerlerini ufak asit ayarlamalarıyla ayrı kaplarda(su dinlendirme kaplarında) akvaryum değerlerine yaklaştırmalıyız. Su sıcaklığı ve ph değeri çok önemlidir. Balık genelde ilk sersemlemeyi bu değerlerin birbirine yakın olmayışından dolayı yaşamaktadır. Kış aylarında akvaryum sıcaklığının oda ısısına oranla daha sıcak kalması sudaki buharlaşmayı artırabilir ve beraberinde genel sertliği de artırabilir. Gh ölçümlerinde değerlerin yüksek çıkması kafamızı karıştırmasın. Su değişimi yaparken düşük Gh değerlerindeki su hem yağmuru andırması bakımından hem de üremeyi tetikleyici olması açısından faydalıdır. Hatalı Balık Transferleri (Ozmotik Şok) Balık transferlerine gelince genelde sorunların başı yeni kurulan akvaryumlarda bu noktada başlamaktadır. Aceleci davranarak erkenden akvaryum ortamına salınan balık ozmotik yoğunluk ve ph değerinin farklı oluşunu genelde tolore edemez. Balık mukoza vererek bu durumu doğrular. Balık transfer ederken balığın geldiği su şartları çokça önemlidir. Çünkü balık düşük ph değerindeki bir ortamdan alındıysa su şartlarınızın da bu değerlere yakın olması gerekmektedir. Günlük 0,5 ph değişimi Diskusu strese sokabilir ve daha fazla ph salınımları ölümlere yol açabilir. Su şartlarımız ayarlandıktan sonra balığımızı bulunduğu poşetle ya da kabın içersindeki suyla beraber ilave edileceği ortamın suyuna konularak ısı eşitlemesi yapılır. Yaklaşık yarım saat gibi bir süre geçtikten sonra azar azar poşetin yahut kabın içersine su alınır. İki farklı suyun ph değeri bu su ilavelerinde çabucak eşitlenmeye başlar,fakat iletkenlik hemen eşitlenmez. Bu su takviyeleri çok az oranda ve 15 er dakika aralıklarla 3 saat kadar yapılabilir. Böylelikle balıklarımızı ozmotik şoka uğratmadan transfer etmiş oluruz. Örneğin resimdeki balıklar hatalı transfer yüzünden ozmotik şoka maruz kalmış ve ciddi şekilde enfeksiyona yakalanmıştır. Bitki Çürümeleri, Aşırı Kütük Kullanımı Akvaryumumuz bitkili bir akvaryumsa bitkilerin durumu çok iyi kontrol edilmelidir. Çürüyen bitkiler suya hızlı bir şekilde amonyak vererek su değerlerinin bozulmasına neden olur. Yine aynı şekilde fazlaca kütük kullanımı da su değerlerinin bozulmasında yeterlidir. Çok fazla suyu sarartan kütükler tercih edilmemelidir ya da gereken periyotlardan geçirdikten sonra kullanılmalıdır. Suyun çok fazla sararmasında taban bitkilerinin ışık alma gücü zayıflar ve bitkilerin gelişim sorunu göstermesine ya da bozulup çürümesine neden olabilir. Su değerleri bozulan bir akvaryumda balıklar hastalıklara daha açık olacaklardır. Artezyen Suyu Kullanılması Ve Yer Altında Sağlıksız Su Kaynaklarının Bu Suyla Karışması Artezyen suyu kullanılıyorsa önce bu suyun pataloijk anlamda sağlık onayı alınması, bu onayı aldıktan sonrada suyun filtre edilmesi gerekmektedir. Ayrıca bu suyun değerleri test edilmeli yüksek sertliğe sahip ise Diskus akvaryumlarında kullanılmamalıdır. Yalnız yumuşak suyu aşılamak amacıyla kullanılmak için 0,5 ve 0,1 mikron daha sonra aktif karbondan geçirilerek ve en sonunda ultraviyole sisteminden geçirilerek kullanılabilir.. Bu tip sularda nitrit ve nitrat gibi değerleri test edilmeli yüksek çıktığı takdirde kullanılmamalıdır. Yetersiz Beslenme Kısaca vurgulamak gerekirse Diskuslarımızı sağlıklı yaşatmak için düzgün bir beslenme programı edinmek gerekir. Diskus balıklarımızı çeşitli firmaların geliştirdiği protein içeriği yüksek steril yemlerle ya da ev yapımı yemlerle beslenebilir. Yemlemede gerekli vitamin ve minerallerin içermesi balığın iskelet yapısında ve hızlı gelişmesinde önem taşır. Yeterli derecede besin ihtiyacı karşılanan bir Diskus kendi bağışıklık sistemiyle de hastalıklara karşı daha mücadeleci olabilir. Litre Başına Düşen Balık Miktarı Ve Aşırı Yemleme Yetişkin Diskuslarda balık başına minimum 50 litre suya ihtiyaç vardır. Örnek vermek gerekirse 400 litrelik bir akvaryumda en fazla 8 yetişkin Diskus beslenebilir. Yemlemede yine suyun kirletilmemesi ve değerlerinin bozulmaması açısından çok önemlidir. Yemleme yaparken balıkların çok kısa sürede tüketebileceği kadar yem verilmeli atılacak öğün bir seferde değil de birkaç seferde azar azar verilmelidir. Bu verilecek öğünün tamamının kısa sürelerde tüketilmesi yönünden faydalıdır. Balığın Akvaryum Dekorundan Dolayı Ya da Başka Bir Balık Tarafından Dolayı Yaralanması Akvaryum içersindeki balıkların sıkça kavga etmemesi ve bu kavgalardan dolayı çıkabilecek yaralanmaları önlemek için balıkların saklanabilecekleri alanlar oluşturulabilir. Ayrıca sert yapıda ve balıklara zarar verebilecek akvaryum dekorlarından da kaçınmalıyız. Olabilecek yaralanmalarda hastalıklara açık kapı bırakmamalıyız. Yeni Tank Sendromu (Aşırı Aydınlatma Işık Şiddeti) Balıkların strese girmemesi için yüksek şiddette ışık kullanılmamalıdır. Işık şiddetini balığın göz bebeğinin büyümesiyle anlayabiliriz. Stres Diskusun hastalıklara açık olduğu bir andır. Yeni gelen balıklardaki stresi azaltmak için akvaryum şartlarının uygun olması (su parametreleri bakımından) ne çok fazla saklanabileceği, ne de balığı çokça ortada gösterecek dekor düzenlemesi yapmak stres faktörünü belli oranda azaltacaktır. Diskus balıkları sürü halinde gezmekten hoşlanırlar. Bu yüzden akvaryuma balık alırken genelde bu balık alımı topluca yapılırsa oluşabilecek kavgaların ve stresin önüne geçmiş oluruz. Ekipmanların Dezenfekte Edilmesi Balık yakaladığımız kepçeleri balık yakalama işlemi bittikten sonra formalin gibi güçlü kimyasallarda kısa süre bekleterek dezenfekte etmemiz oluşabilecek hastalık bulaştırma riskini ortadan kaldırır. Karantina akvaryumları için ayrı, akvaryumdaki balıklar için ayrı kepçeler kullanılması çok önemlidir. Ayrıca sadece kepçeler değil akvaryumlarda kullanılan bütün ekipmanlar işleri bittiğinde dezenfekte edilmelidir. Düşük Filtrasyon Gücü Ve Tabanda Hareketsiz Bölgelerin Oluşması İyi bir filtrasyon, akvaryumdaki canlıların daha sağlıklı yaşaması için büyük önem taşır. Filtrasyon devir hızı akvaryum suyunu saatte 2.5 kez çevirmesi yeterlidir. Tabanda kokuşmaya ve çürümeye yüz tutmamak için kum sıkça sifonlanmalı ya da tabanda belli aralıklarla sirkülasyon pompaları çalıştırarak bakteriyel tutunma aza indirilmelidir. Çiftlerin Sterilizasyonu Benim çiftlerimi steril ederken kullandığım yöntem aslında bazı uluslararası internet sitelerinde de rastlayabilirsiniz. Ama benim tarafımdan uygulanan ve gerçekten tecrübe edilerek etkili olduğu saptanmış yöntemi ben burada aktaracağım. Çiftlerinizi üretime almadan önce steril etmeniz şiddetle önerilir. Bu yavru kayıplarını minimal düzeye indirmek için uygulanır. Yavruların yumurtadan çıktıktan sonraki ilk 7 günlük devrede ölmeye başlamalarının ve ağırlıklı olarak kayıpların nedeni Gill Flukes (solungaç parazitleri) dir. Bu parazitleri ağırlıklı neden olarak anaçlardan kaparlar (anaçlarınız oldukça sağlıklı görülseler bile taşıyıcı olular).Onun için öncelikle bu parazitleri yok etmek için anaçlara uygulayacağımız sterilizasyon yöntemi; Bu yöntemin kimyasalı Formalindir. Solungaç kurtlarının yaşam döngüleri ve türleri değişmekle beraber en çok görülen iki tür vardır.1-Gyrodactylidea 2-Dactylogyridea. Benim tecrübelerim bu tür parazitlere en etkili kimyasal Formalindir. Uygulamadan önce Diskusların içinde bulunduğu tanktan %40 oranında su çekin ve su ekleyin. Her 4 lt ye 1-2 damla 1. gün ekleyin. Aynı dozu 5.-9.-13.-17.-21. günlerde tekrarlayın. Gün aşırı %40 su değişimi yapın. ÖNEMLİ: FORMALİN KANSOREJEN BİR MADDEDİR. CİLDE VE GÖZE DEĞMEMELİ VE İÇİLMEMELİDİR. ÖZELLİKLE ÇOCUKLARIN ULAŞACAĞI YERLERDEN UZAK TUTUNUZ. FORMALİNİ AKVARYUMUNUZA EKLERKEN DİREK OLARAK DAMLATMA YAPMAYIN AKVARYUMDAN BİR TAS SU ALARAK İÇİNE DAMLATIN VE KARIŞTIRDIKTAN SONRA AKVARYMUNUZA HOMOJEN BİR DAĞILIMLA YAVAŞ YAVAŞ DÖKÜN. FORMALİNİ ALDIĞINIZ YER VE MARKASI ÖNEMLİDİR. FORMALİN (%37 FORMALDEHYDE) DÜŞÜK SICKLIKLARDA BİÇİMİNİ DEĞİŞTİREREK PARAFORMALDEHYDE DÖNÜŞÜR VE BU BALIKLARINIZ İÇİN ÖLÜMCÜLDÜR. ONUN İÇİN ALDIĞINIZ YERDEKİ FORMALİNİN VE ALDIKTAN SONRA EVDE ODA SICAKLIĞINDA OLMASI GEREKMEKTEDİR. ŞİŞEDEKİ FORMALİN ŞEFFAFTIR EĞER DİPE ÇÖKEN KOYU KIVAMDA İSE PARAFORMALDEHYDEDİR. KESİNLİKLE BÖYLE FORMALİNLERİ ALMAYINIZ. 2- a) Bu işlem bittikten sonra bir hafta kadar balıkları dinlendirdikten sonra iç parasitleri temizleme safhasına geldik. Metronidazole bu yöntemde kullandığım kimyasaldır.Piyasada satılan flagyl ve metragyl in ana maddesidir.Yine kimyasal uygulaadan önce %40 su değiştirin.Her 50 lt ye 250 mg (1 tablet) gelecek şekilde kaç tablet kullanacaksanız kırarak ılık-sıcağa yakın suda eriterek akvaryumunuza dökün. Bu arada sıcakğınızı 30-33 C ye çıkartın suyu bol havalandırın.3 gün sonra 3 te 1 su çekin ve kontrollu su sıcaklığınızı düşürün. Bundan sonra sterilizayon işlemi biteceği için 4.günde daha önceden hazırlanmış ama PH ve KH ile oynanmamış (KH 3-4 ph 6,5-7) suya blıklarınızı koyun. Ancak bu su üreme suyunuz olacağı için önce çiftlerinizi bir kovaya temiz hazırladığınız üretim suyundan koyarak 15 dakika kadar banyo yapın ki mukozayla ilaç artıklarını üretim suyunuza geçirmesinler. (Bu yöntem Dieter UNTERGASSERin "HANDBOOK OF FISH DISEASES" kitabından alınmış ve uygulanmıştır.) b) Burada yukarıdaki banyo süresince yemlemeyi yine metronidazollu yemle yapacağız. Bunun için 100g karides ağırlıklı hindi yüreği karışımına 1 gram metronidazole gelecek şekilde karışımı hazırlayın ve her gün 3 defa olmak üzere 3 gün boyunca (banyo süresince) verin. Unutmayın ikisi beraber olarak önerilse de yemle oral yoldan alınan metronidazole ile dezenfektan daha etkilidir. HayvanBakimi.Tr.Gg